Hoe proactiviteit je helpt naar meer werkplezier
Wanneer je googelt op de betekenis van proactiviteit krijg je betekenissen als:
- Als je iets doet voordat iets gebeurt, bijvoorbeeld om het te voorkomen
- Anticiperen op mogelijke kansen of bedreigingen en niet wachten tot het laatste moment om tot actie over te gaan.
Lange tijd kende ik enkel deze betekenis van proactiviteit. Het is een vaardigheid die je nodig hebt in je werk. Het staat in vele zorg functieprofielen beschreven.
Proactiviteit in mijn leven
Tijdens mijn opleiding tot coach leerde ik een andere, meer diepere betekenis van proactiviteit. ‘Proactief zijn betekent dat je verantwoordelijk bent voor de kwaliteit van je eigen leven’.
Die kwam bij mij binnen. Ik vond deze betekenis krachtig, hoopvol en tegelijkertijd ook spannend. Want wat betekent kwaliteit van leven voor mij? Hoe leer ik achter het stuur te zitten van mijn eigen leven? En hoe word ik minder afhankelijk van mijn omstandigheden? Dit was het startpunt van een leerpad.
Het begon bij het onderzoeken van mijn persoonlijke waarden. Wat is voor mij écht belangrijk in dit leven? Ik ontdekte dat liefde, dankbaarheid, persoonlijk leiderschap, spiritualiteit, balans en natuur, nastrevingswaardig zijn voor mij. Steeds beter leer ik te leven naar deze waarden en maak ik keuzes die hier recht aan doen. Ik herken wanneer ik hiervan afdwaal. Ik ontdekte ook dat de kwaliteit van mijn leven, in hoge mate zit in de kwaliteit van mijn relaties. Hier wil ik aan werken. Zo lukt het me vaker, niet automatisch te reageren op pubergedrag van mijn dochters. Ik sta even stil en kies bewust voor een andere, meer helpende reactie in het contact met hen. En deze ‘overwinning’ vier ik: ‘Yes, het is me dit keer gelukt! Ik heb leren kiezen voor wat wel en wat niet bij mij past. Ik heb leren kiezen voor gedrag wat recht doet aan mijn waarden én die van een ander. Proactief zijn levert mij een waardevol leven op met duurzame en liefdevolle (werk) relaties. Dit gun ik ieder mens.
Uit mijn coachpraktijk
In het samenwerken met zorgprofessionals, staat proactiviteit centraal. We starten iedere ontwikkelvraag in mijn coachpraktijk met een waardenonderzoek. Als voorbeeld noem ik een coachee met een niet zo’n goede relatie met haar leidinggevende. Er lijkt sprake van wantrouwen. Als voorbeeld noemt zij dat haar leidinggevende herhaaldelijk vraagt of een klachtengesprek ingepland is. Mijn coachee krijgt het gevoel dat haar leidinggevende haar controleert en reageerde geïrriteerd; ’Dat komt echt wel goed hoor’ en ze loopt door. Het gevolg was dat de vraag twee dagen later weer kwam en de situatie escaleerde.
Samen zijn we op basis van waarden gaan onderzoeken, waar haar geïrriteerde reactie vandaan kwam. Autonomie en vertrouwen zijn belangrijke waarden voor mijn coachee. We oefenden een gesprek waarin zij dit duidelijk kon maken en kon aangeven wat zij hierin nodig had. Door dit gesprek ontstond wederzijds begrip en een betere werkrelatie met de leidinggevende. Dit levert haar tot op de dag van vandaag werkplezier op.
Achter het stuur van je leven
Proactiviteit gaat dus verder dan het anticiperen op gebeurtenissen. Proactiviteit gaat over het ontwikkelen van bewustzijn van je eigen gedrag en de kracht om te handelen in overeenstemming met jouw waarden. Zo kom jij achter het stuur van je leven.
Wil je weten hoe proactiviteit jouw (werkzame) leven positief kan veranderen? Neem gerust contact met ons op.
Mirjam